Bạn có thể phải làm việc vào cuối tuần, đọc hàng loạt email, hoặc trả lời tin nhắn của một vị khách hàng khó chiều. Ở Mỹ, vấn nạn xã hội "thời gian rảnh" đang xuất hiện. ^[1] Có tới 65% người lao động Mỹ cảm thấy phải làm việc thêm ngoài giờ qua điện thoại và email. Gần một nửa dân số Mỹ (con số có thể cao hơn trong một vài nghiên cứu khác) cho biết họ không có đủ thời gian rảnh cho bản thân.

Khi ranh giới công việc trở nên mờ nhạt

Mười lăm năm trước, công việc hầu như chỉ có thể được giải quyết tại công ty. Giấy tờ, hồ sơ, và các hoạt động liên lạc (chủ yếu qua điện thoại) đều gắn liền với bạn tại chính văn phòng làm việc.

Công nghệ đã thay đổi điều đó. Với phát minh công nghệ đám mây, mọi người đều có thể truy cập vào tài liệu họ cần dù đang ở nơi đâu. Tin nhắn thoại, email được liên kết trực tiếp với điện thoại người dùng. Trong quá khứ, "Sau 5 giờ chiều tôi không thể xem được tài liệu để làm việc" giờ đã trở thành "Tôi được kỳ vọng có thể gửi phản hồi lúc 11:30 tối".

Khối lượng công việc cần giải quyết quá lớn, và lịch làm việc dày đặc yêu cầu sự tập trung cao độ. Xét cho cùng, công việc giúp bạn kiếm tiền trang trải cuộc sống, bạn cần phải làm thật tốt công việc của mình.

Do chỉ có khoảng đó thời gian thức trong một ngày, bạn cần cắt giảm bớt một số hoạt động. Thông thường thời gian giải trí sẽ bị cắt giảm. Các hoạt động giải trí như đi bộ thể dục, đọc sách, dành thời gian cho gia đình thường là các hoạt động hay bị cắt bỏ để dành thêm thời gian cho công việc.

Giảm thời gian nghỉ ngơi không hề giúp tăng năng suất

Dù bạn cắt giảm thời gian nghỉ ngơi để làm việc nhiều hơn, năng suất lao động của bạn sẽ giảm. Theo một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Lao động, 55 tiếng/tuần là thời gian làm việc tạo năng suất lao động tối đa của một người.^[2] Thực tế bạn có thể làm việc nhiều hơn, nhưng năng suất lao động của một người làm 54 tiếng một tuần cũng có thể tương đương một người làm 80 tiếng/tuần. 

Thời gian nghỉ ngơi cũng rất quan trọng, giúp bạn có cái nhìn sâu sắc và sáng tạo hơn. Rất ít người có thể đưa ra ý tưởng mới, vĩ đại, cải tiến nếu chỉ tập trung "nhận, xử lý, thực hiện" các công việc thường nhật. Khi bạn quá tập trung (như trong công việc), bạn sẽ dễ dàng đi vào lối mòn suy nghĩ. Khi bạn làm việc khác (thời gian giải trí), sẽ xuất hiện một khái niệm gọi là “suy nghĩ lan tỏa” ^[3] và não bộ của bạn thực tế có thể phân tích nhiều thông tin cùng một lúc. Điều này giúp tăng kết nối giữa sự kiện và ý tưởng, từ đó đưa ra được nhiều giải pháp và cải tiến mới.

Ngành kinh tế học coi hoạt động giải trí như một loại hàng hóa thông thường, với lợi nhuận thu về là sự thỏa mãn.^[4] Thời gian rảnh được sử dụng để nghỉ ngơi, ngủ, phát triển quan hệ, và làm những việc bạn thích, nên rõ ràng thời gian rảnh giúp tạo ra sự thỏa mãn. Giảm thời gian nghỉ ngơi, do đó, sẽ làm giảm sự thỏa mãn của mỗi cá nhân.

Tận dụng thời gian giải trí để tăng năng suất lao động

Thay vì cắt giảm thời gian giải trí để dành nhiều thời gian cho công việc, hãy sử dụng nó để giúp bạn làm việc hiệu quả hơn và có nhiều ý tưởng lớn hơn. Thực tế không dễ dàng tạm dừng công việc khi bạn đang rất bận để làm việc gì đó cho vui, dưới đây tôi xin gợi ý một số bước giúp bạn dành ra thời gian nghỉ ngơi đồng thời biến chính khoảng thời gian đó thành nguồn tăng năng suất lao động.

Làm những việc quan trọng

Bạn có thể bắt đầu bằng cách nghĩ tới một danh sách các việc bạn muốn làm trong thời gian rảnh rỗi. Sau đó tự vấn bản thân về các lựa chọn: Việc này có cần thiết không?

Một ví dụ điển hình tôi có thể đưa ra là: Giấc ngủ là quan trọng để chuẩn bị năng lượng cho ngày kế tiếp và cơ thể cần ngủ.

Nhưng cũng có ví dụ khác về việc chúng ta thường không dễ dàng trả lời câu hỏi trên: tại sao xem TV lại quan trọng? Hầu hết mọi người sẽ trả lời rằng xem TV là giải trí, cung cấp thông tin, và giúp giảm áp lực sau một ngày dài. Các lựa chọn trên đều hợp lý, nhưng nếu có lựa chọn khác - ví dụ như một giải đấu bóng rổ đêm - hấp dẫn hơn thì sao? Hoặc nếu dùng podcast (có thể vừa chạy thể dục vừa nghe) sẽ có nhiều thông tin hơn thì sao? Thực tế chúng ta có thể dễ dàng đưa ra các lựa chọn thay thế cho hoạt động xem TV, thay vì chỉ chăm chăm vào ý tưởng đó.

Lên lịch cho thời gian rảnh

Hãy sử dụng phương pháp "giới hạn thời gian" để thực hiện việc này. Với phương pháp này, bạn hoàn thành công việc trong một khoảng thời gian nhất định - sau đó sẽ là thời gian dành cho hoạt động giải trí.

Theo nghiên cứu khoa học, thời lượng lý tưởng cho “thời gian làm” (để làm việc) và “thời gian nghỉ” (để nghỉ ngơi) là 52 phút làm và 17 phút nghỉ.^[5] Bạn nên cân nhắc đặt lịch thời gian của mình tương tự. Khi bạn có nhiều thời gian rảnh, ví dụ như dịp cuối tuần, hãy lên lịch những hoạt động giải trí quan trọng (thời gian cho gia đình, luyện tập, đọc sách, học thêm) trước tiên, sau đó sắp xếp các hoạt động khác.

Nghỉ ngơi và trở lại “lợi hại hơn xưa"

Nếu bạn không cân bằng được công việc với các khía cạnh khác của cuộc sống như nghỉ ngơi, giải trí, bạn sẽ có nguy cơ trở thành một cỗ máy cứng nhắc nhàm chán không có trí tưởng tượng và không biết tận hưởng cuộc sống.

Công việc, thời hạn hoàn thành sẽ luôn tăng thêm trong tương lai. Bạn có thể xử lý chúng nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc làm việc 24/7. Khi nghỉ ngơi, cơ thể và tâm trí bạn được thư giãn, giúp chuẩn bị đương đầu với các thử thách tốt hơn khi quay lại xử lý công việc.

Bạn không biết cách quản lý thời gian để cân bằng thời gian nghỉ ngơi và thời gian làm việc tốt hơn đúng không? Hãy xem bài báo khác của tôi  Làm sao để "kiếm" thời gian như kiếm tiền

Nguồn ảnh bìa: Hình ảnh bởi Priscilla Du Preez đăng tải trên unsplash.com

Tài liệu tham khảo