Thỉnh thoảng mọi người hỏi tôi “điều nguy hiểm nhất trong nghề lãnh đạo“ là gì. Tôi nghĩ rằng họ thường mong đợi những câu trả lời giống trên mạng như “Họ gặp phải những rủi ro nghiêm trọng, hay không có khả năng thích nghi” và vâng, đó là những đặc điểm nguy hiểm. Nhưng chúng không phải là những gì tôi nói, thay vào đó, với tôi, những đặc điểm tồi tệ nhất mà một nhà lãnh đạo có thể có là: sự thiếu tự tin hoặc ngược lại, kiêu ngạo.
Về cơ bản, suy nghĩ mọi thứ xảy ra với bạn đều phụ thuộc vào người khác là do bạn quá tự tin vào bản thân (và do đó mù quáng trước mọi vấn đề), hoặc không đủ tự tin (và do đó xem những vấn đề không có gì là rắc rối).
Kiêu ngạo có thể khiến bất cứ ai trở thành nạn nhân của cái bẫy lớn nhất trên con đường thành công. Nó có thể khiến ai đó mù quáng trước bất kỳ lỗi lầm nào của họ, hoặc lỗi trong công ty hoặc ý tưởng của họ. Một người kiêu ngạo sẽ tin rằng bất kỳ vấn đề nào họ gặp phải chỉ thuộc về người khác, và không bao giờ là do họ. Sự thiếu nhận thức này có thể làm cho cả những đế chế mạnh nhất sụp đổ.
Cái bẫy của sự kiêu ngạo
Hãy nghĩ về Alexander Đại đế, được nhiều người coi là một trong những chỉ huy vĩ đại nhất trong lịch sử. Trước khi ông ba mươi tuổi, ông đã chinh phục hầu hết thế giới được biết đến, từ Hy Lạp đến Ấn Độ. Anh ta không thua một trận chiến nào. Tuy nhiên, thành công của ông khiến ông kiêu ngạo và nghi ngờ người khác. Ông đã ngừng lắng nghe bất kỳ cố vấn nào và lời cầu xin của binh lính của ông.
Cho đến thời điểm, sau khi đẩy người của mình ra trận không ngừng nghỉ suốt mười năm, họ cầu xin được trở về nhà. Khi ông từ chối xem xét nhu cầu của người của mình, đế chế đang bành trướng của ông dừng lại đột ngột ở đâu đó trên sa mạc. Sự kiêu ngạo của ông tệ đến mức ông thường từ chối giao trách nhiệm cho người khác, vì vậy khi ông chết, ông không nêu tên người kế vị. Vì điều này, đế chế của ông sụp đổ.
Vô số người trong suốt lịch sử đã khao khát được như Alexander, nhưng tôi coi câu chuyện của ông là một lời cảnh báo.
Dấu hiệu của việc rơi vào bẫy
Kiêu ngạo không phải lúc nào cũng rõ ràng. Rốt cuộc, sự kiêu ngạo, vào những lúc mọi thứ đang diễn ra tốt đẹp có thể bị nhầm lẫn với sự tự tin tuyệt đối (không giống như sự kiêu ngạo có nghĩa tích cực). Tuy nhiên, sự kiêu ngạo trở nên rõ ràng khi mọi thứ bắt đầu gặp vấn đề.
Tôi đã làm hết sức, còn họ thì không
Hãy tưởng tượng rằng bạn là người quản lý của một công ty thành công. Một ngày nọ, một vài nhân viên cực kỳ giỏi và có hiệu suất cao quyết định rời khỏi công ty bạn. Bạn sẽ làm gì?
Người ngạo mạn sẽ tự thuyết phục bản thân rằng những nhân viên giỏi là người gặp vấn đề, họ nghĩ rằng công ty sẽ tốt hơn nếu không có họ, và như vậy sẽ phát triển thái độ thậm chí còn kiêu ngạo và bất cần hơn. Điều này sẽ khiến ngày càng nhiều nhân viên rời đi.
Sự nguy hiểm của kiêu ngạo không chỉ là vấn đề trong kinh doanh hay lãnh đạo. Thật vậy, hãy tưởng tượng bạn gặp vấn đề với một người bạn vì điều gì đó xấu tính hoặc tàn nhẫn mà họ nói. Nếu họ kiêu ngạo, họ sẽ chỉ đổ lỗi cho bạn đã gây chuyện và kết quả là họ sẽ không bao giờ thay đổi.
Tôi không thể làm gì để ngăn chặn điều này
Nếu một doanh nghiệp đang xuống dốc, những người này sẽ tin rằng họ không thể làm gì với nó. Họ sẽ cố gắng bình thường hóa vấn đề, nói rằng đó là một hiện tượng phổ biến, hoặc đó là một điều không thể đoán trước và không thể kiểm soát được. Ví dụ, họ có thể đổ lỗi cho sự suy thoái của thị trường tổng thể, những cuộc cạnh tranh khốc liệt ngày nay hoặc sự xuống dốc của mức sống chung.
Những người khác chỉ là may mắn hơn.
Những người này có thể nghĩ rằng những người thành công hơn thực chất là người nhiều may mắn hơn họ, và do đó họ không dành thời gian xem xét điều gì đã khiến những người đó thành công như vậy ngay từ đầu. Bằng cách này, họ để mất bất kỳ cơ hội nào để cải thiện bản thân và thực sự giảm khả năng thành công trong tương lai. Nó trở thành một lời tiên tri tự mãn.
Hãy nghĩ về Mark Zuckerberg, khi Facebook bắt đầu thành công, nhiều người nghĩ rằng đó là một sự may mắn, một xu hướng sẽ chết sau vài tháng. Bây giờ, nhiều năm sau, Facebook hoàn toàn thống trị truyền thông xã hội trực tuyến và có mọi ý định và mục đích mang tính cách mạng với cách chúng ta giao tiếp trực tuyến.
Những người khác tài năng hơn
Họ cũng có thể nghĩ rằng những người khác chỉ đơn giản là tài năng hơn họ. Họ có thể ám chỉ người như J.K Rowling và nói rằng "tôi ước tôi có thể như vậy, nhưng đơn giản là tôi không đủ giỏi". Đây là sự thiếu tự tin ở mức tồi tệ nhất.
Mặc dù bây giờ, J.K Rowling được cho là nhà văn nổi tiếng và thành công nhất trên thế giới, nhưng cô đã từng là một người người mẹ đơn thân cố gắng để có được một hợp đồng sách. Những cuốn sách Harry Potter đã bị nhiều nhà xuất bản từ chối. Thành công của cô không đến từ tài năng đáng kinh ngạc và độc đáo, mà do cô có một ý tưởng tuyệt vời, và kiên trì với nó.
Tôi không có nhiều vốn liếng để làm những gì tôi muốn
Họ cũng có thể nghĩ rằng họ không có tiền và tài nguyên không giới hạn như những người khác, vì vậy rất khó để đưa ra các giải pháp sáng tạo, đầu tư vào một dự án tiềm năng, để mở rộng thị trường hoặc tiếp cận với những người có ảnh hưởng.
Cuối cùng, nếu một người chỉ nhìn vào những điều kiện bên ngoài để thành công hoặc thiếu thành công, sau đó họ ngừng xem xét nguyên nhân gốc rễ của bất kỳ vấn đề nào và do đó không có cơ hội thoát khỏi những vấn đề này. Nếu những vấn đề này không được khắc phục, chúng chỉ trở nên tồi tệ hơn.
Thoát khỏi bẫy
Chỉ có một người điều khiển bạn và những điều xảy ra với bạn, người đó chính là bạn. Chắc chắn, những điều xấu có thể xảy ra với bất cứ ai. Nhưng tôi tin rằng ảnh hưởng của những điều xấu này tỷ lệ thuận với phản ứng của bạn với chúng và suy nghĩ của bạn. Nếu bạn thấy thất bại là cơ hội, thì khả năng bạn bị áp đảo là vô cùng khó.
Nhìn vào những gì bạn đã có và tận dụng tối đa
Điều gì đó mà hôm nay có thể là một vấn đề, thì có thể là một lợi ích vào ngày mai, tất cả phụ thuộc vào cách nhìn. Tôi tin rằng mọi vấn đề đều có giải pháp, nhưng không có giải pháp nào có thể đến với người từ bỏ bằng cách nghĩ rằng họ bất lực.
Ví dụ, nếu bạn phải hoàn thành một dự án hoặc cần phải làm một cái gì đó nhưng nhận ra rằng số tiền bạn có cho nó có thể quá nhỏ. Bạn có thể dành thời gian để thất vọng về điều này và phàn nàn về sự may mắn của mình hoặc bạn có thể dành thời gian cố gắng sử dụng hiệu quả nhất số tiền này.
Nó giống như câu chuyện của David và Goliath. Đó là câu chuyện về vị vua trẻ David từ kinh thánh đã đánh bại chiến binh vô địch Goliath của kẻ thù, mặc dù Goliath lớn hơn, mạnh hơn và được trang bị tốt hơn.
Hầu hết mọi người khi phải đối mặt với một cuộc chiến như vậy sẽ bỏ cuộc. Quả thực đó là cách câu chuyện diễn ra. Không ai trong quân đội của David nghĩ rằng anh ta có thể giành chiến thắng. Tuy nhiên, anh ta đã phát huy hết sức mạnh của mình, David biết rằng anh ta không bao giờ có thể đánh bại Goliath trong cuộc đấu tay đôi, nhưng điều đó không thành vấn đề, vì David đã thành thạo với một loại vũ khí tầm xa, một sợi dây.
Nếu David ngạo mạn, anh ta có thể đã cố gắng chiến đấu với Goliath sòng phẳng về thể chất, nơi anh ta sẽ bị nghiền nát. Nếu David có sự nghi ngờ bản thân nghiêm trọng, ngay từ đầu anh ta sẽ không bao giờ chiến đấu. Nhưng thay vào đó anh ta nghĩ về nó, biết những gì anh ta có thể làm, và những gì anh ta không thể làm và làm đúng như vậy. Anh ta nhận thức được những hạn chế của chính mình, và quyết định coi chúng là những điểm mạnh tiềm năng.
Hãy suy nghĩ về bối cảnh tôi đã đề cập trước đó, nơi một số nhân viên có hiệu suất cao rời khỏi công ty của bạn. Một nhà lãnh đạo khôn ngoan, một người nhìn thấy bức tranh tổng thể sẽ không chấp nhận sự mất mát của họ là điều không thể tránh khỏi, hoặc nghĩ rằng công ty sẽ tốt hơn nếu không có họ, mà thay vào đó sẽ xem xét ngay từ đầu điều gì khiến họ rời đi.
Họ tự hỏi về những gì họ có thể thay đổi để khả năng các nhân viên khác cũng sẽ rời đi ít hơn. Làm điều này, công ty sẽ cải thiện, nó sẽ mạnh mẽ. Tuy nhiên, việc không điều tra những gì khiến những nhân viên đó rời đi sẽ đồng nghĩa với việc nhiều nhân viên khác có thể rời đi trong tương lai vì những lý do tương tự.
Hãy thôi ngừng chờ đợi điều gì đó xảy ra, mà hãy khiến cho mọi thứ xảy ra
Điều tôi muốn nói rất đơn giản. Biết chính mình. Hãy nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của bạn, và học cách sử dụng cả hai để làm lợi thế cho bạn. Hãy nghĩ về bản thân bạn như một người hành động, một người làm cho mọi thứ xảy ra, không phải là một người chờ mọi chuyện xảy ra.